Кароткі змест «Урокі французскага» - аповеду Валянціна Распуціна

Валянцін Распуцін - савецкі і рускі пісьменнік, чыя творчасць адносяць да жанру так званай «вясковай прозы». Падчас чытання твораў гэтага аўтара складваецца ўражанне, што тое, пра што ў іх гаворыцца, адбываецца з вашымі добрымі знаёмымі, настолькі выпукла і жыва апісаны іх героі. За ўяўнай прастатой выкладу хаваецца глыбокае апусканне ў характары людзей, вымушаных дзейнічаць у няпростых жыццёвых абставінах.

Апавяданне «Урокі французскага», кароткі змест якога будзе выкладзена ў гэтым артыкуле, шмат у чым аўтабіяграфічны. У ім апісваецца няпросты перыяд у жыцці пісьменніка, калі пасля заканчэння пачатковай школы ён быў адпраўлены ў горад вучыцца ў сярэдняй школе. Будучаму пісьменніку, як і герою аповяду, прыйшлося жыць у чужых людзей у галодныя пасляваенныя гады. Як ён сябе пры гэтым адчуваў і што адчуваў, можна даведацца, прачытаўшы гэта невялікае, але яркае твор.

Кароткі змест «Урокі французскага». Гульня ў «чику»

Аповяд вядзецца ад асобы вясковага хлопчыка, адпраўленага ў горад для працягу вучобы ў сярэдняй школе. Ішоў галодны 1948 год, у гаспадароў кватэры таксама былі дзеці, якіх трэба было карміць, таму герою аповяду даводзілася самому клапаціцца пра сваё харчаванне. Мама часам дасылала з вёскі перадачы з бульбай і хлебам, якія хутка заканчваліся, і хлопчык амаль пастаянна галадаў.

Аднойчы ён трапіў на пустку, дзе дзеці гулялі на грошы ў «чику», і далучыўся да іх. Неўзабаве ён прылаўчыўся да гульні і стаў выйграваць. Але кожны раз сыходзіў пасля таго, як набіраў рубель, на які купляў сабе на рынку кубак малака. Малако было неабходна яму як лекі ад малакроўя. Але так працягвалася нядоўга. Хлопцы двойчы збілі яго, пасля чаго ён спыніў гульню.

Кароткі змест «Урокі французскага». Лідзія Міхайлаўна

Герой аповеду вучыўся добра па ўсіх прадметах, акрамя французскай мовы, у якім яму ніяк не давалася вымаўленне. Настаўніца французскай, Лідзія Міхайлаўна, адзначала яго старанне, але руйнавалася з нагоды відавочных недахопаў у вуснай мовы. Яна даведалася, што яе вучань гуляў на грошы, каб купляць малако, што быў зьбіты таварышамі, і перапоўнілася спагадай да здольнаму, але беднаму хлопчыку. Настаўніца прапанавала займацца дадаткова французскім мовай у яе дома, разлічваючы пад гэтай падставай падкормліваць небараку.

Кароткі змест «Урокі французскага». «Замеряшки»

Аднак яна яшчэ не ведала, з якім моцным арэшкам давялося ёй сутыкнуцца. Усе яе спробы пасадзіць яго за стол былі беспаспяховыя - дзікаватыя і горды хлопчык наадрэз адмаўляўся «харчавацца» ў сваёй настаўніцы. Тады яна даслала на адрас школы пасылку з макаронамі, цукрам і гематагеннага, быццам бы ад мамы з вёскі. Але герой аповеду выдатна ведаў, што ў сельскай краме такіх прадуктаў купіць немагчыма, і вярнуў падарунак отправительнице.

Тады Лідзія Міхайлаўна пайшла на крайнія меры - прапанавала хлопчыку згуляць з ёй у гульню на грошы, знаёмую ёй з дзяцінства - «замеряшки». Ён не адразу, але пагадзіўся, палічыўшы гэта «сумленным заробкам». З гэтага дня кожны раз пасля ўрокаў французскага (у якім ён стаў рабіць вялікія поспехі) настаўніца і вучань гулялі ў «замеряшки». У хлопчыка зноў з'явіліся грошы на малако, і жыццё яго стала значна больш сытыя.

Кароткі змест «Урокі французскага». канец усяму

Вядома, вечна так працягвацца не магло. Аднойчы дырэктар школы заспеў Лідзію Міхайлаўну за гульнёй з вучнем на грошы. Зразумела, гэта палічана правінай, ня сумяшчальным з далейшым яе працай у школе. Настаўніца з'ехала праз тры дні на радзіму, на Кубань. А праз нейкі час, у адзін з зімовых дзён, на імя хлопчыка ў школу прыйшла пасылка з макаронамі і яблыкамі.

Апавяданне «Урокі французскага» (кароткі змест якога стала тэмай гэтага артыкула) натхніў рэжысёра Яўгена Ташкова на здымкі аднайменнага фільма, які быў паказаны ўпершыню ў 1978 годзе. Ён адразу спадабаўся гледачу і да гэтага часу выпускаецца на дысках.